Karaczany

Karaczany stanowią jedno z najbardziej znaczących zagrożeń dla zdrowia publicznego, przenosząc szereg niebezpiecznych chorób. BASF oferuje rozwiązania polegające na połączeniu szybkiej kontroli z długotrwałymi rezultatami.

Karaczany są najczęściej spotykane w lokalach handlowych, w których produkowana lub spożywana jest żywność, np. w restauracjach i lokalach gastronomicznych. Nierzadko też spotykane są w pomieszczeniach kuchennych i systemach kanalizacji w lokalach mieszkalnych.

Najczęściej spotykanymi gatunkami w Europie są Blattella germanica (karaczan prusak), Periplaneta Americana (przybyszka amerykańska), Blatta orientalis (karaczan wschodni) i Supella longipalpa (karaczan pręgowany).

Rosnące wyzwania przy przeprowadzaniu kontroli karaczanów

Karaczany są wszechobecne, trudno uchwytne i płodne. Przenoszą wiele chorób, są źródłem alergenów dla człowieka i zawsze sugestywnie odzwierciedlają złą higienę. W związku z tym ich obecność wszędzie tam, gdzie żywność jest przechowywana, przetwarzana lub serwowana, jest nie do przyjęcia.

Kontrola karaczanów w tych środowiskach może okazać się dużym wyzwaniem. Z łatwością przemieszczają się na długich dystansach wraz z przesyłkami, szybko się rozmnażają i preferują życie w trudno dostępnych miejscach.

Wyzwania te są potęgowane przez nieodpowiednią kontrolę, niewystarczającą współpracę pomiędzy użytkownikami budynków oraz nadmierne poleganie na pojedynczych produktach czy metodach aplikacji.

Nawet 90% poziom kontroli karaczanó może okazać się niewystarczający, aby zapobiec ponownemu pojawieniu się problemu.

Zrozumienie zachowań karaczanów

Mimo, że karaczany bardzo skutecznie przystosowują się do zmiennych warunków otoczenia, potrzebują czterech kluczowych elementów do przetrwania:

  • Pożywienia
  • Wody
  • Ciepła
  • Schronienia

Karaczany zwykle gromadzą się tam, gdzie nakładają się na siebie dostępne cztery elementy kluczowe do ich przetrwania. Karaczany prusaki, które są głównym problemem w całej Europie, wymagają wyższych temperatur i żyją prawie wyłącznie wewnątrz zabudowań. Natomiast karaczany wschodnie czują się równie dobrze na zewnątrz budynków jak i wewnątrz.

Pomimo że karaczany wschodnie przemierzają większe odległości w porównaniu do prusaków, to rzadko przemieszczają się w poszukiwaniu pożywienia i wody na odległości większe niż kilka metrów od swoich skupisk mieszkalnych.

Oba gatunki aktywnie poszukują ciemności, większość osobników spędza przeważającą część swojego życia w bezpiecznych kryjówkach, opuszczając je jedynie w celu poszukiwania pożywienia i wody.

Karaczany preferują pożywienie wysokoenergetyczne i stronią od pożywienia oleistego, spleśniałego lub popsutego.

Podczas gdy samce aktywnie żerują prawie codziennie, samice zwykle spędzają 75% swojego życia nie żerując i mogą przeżyć niemal 45 dni bez pożywienia, pod warunkiem, że mają dostęp do wody. Również młode nimfy potrzebują stosunkowo niewiele pożywienia.

Karaczany żerują prawie wyłącznie w nocy i stronią od aktywnego rytmu życia ludzi. Osobniki w dużych populacjach są bardziej aktywne i mniej skoncentrowane na zaspakajaniu apetytu w porównaniu do osobników w małych populacjach, które intensywnie konkurują o pożywienie.

Owady te nie są w stanie wykrywać zapachów na odległości większe niż kilka centymetrów, a skuteczne wyszukiwanie pożywienia zdają się opierać na przypadkowym jego znajdywaniu, wspomaganym przez poruszanie się wzdłuż regularnych szlaków żerowania opartych na doświadczeniu. Jeśli pożywienie i woda są łatwo dostępne i w pobliskiej odległości od schronienia, niektóre osobniki mogą nigdy nie natknąć się na przynętę, która znajduje się nie dalej niż w odległości kilku stóp od nich.

W sprzyjających warunkach cykl życia karalucha trwa około 170 dni. Co 2-3 tygodnie samice produkują kapsuły zawierające 30-40 jaj. Oznacza to, że prusaki mogą znacznie zwiększyć swoją liczebność w bardzo krótkim czasie, mimo stosunkowo wysokiego poziomu kontroli.

Planowanie skutecznej kontroli

Wyzwania nowoczesnej kontroli karaczanów określają, że pojedyncza aplikacja przynęt żelowych najprawdopodobniej nie zapewni wymaganego poziomu i trwałej kontroli. Nawet w najbardziej sprzyjających warunkach naturalne zachowanie karaczanów rzadko umożliwia usunięcie więcej niż 80% osobników przy pomocy pojedynczej aplikacji przynęty.

W większości przypadków trwała i skuteczna kontrola karaczanów wymaga zintegrowanego podejścia opartego na zrozumieniu zachowań szkodników, dokładnej inspekcji, dobrych warunków sanitarnych, a także opracowania dokładnego programu kontroli. Obejmuje ona kontynuację aplikacji przynęty w miejscach zamieszkałych przez karaczany.

Inspekcja

Ponieważ karaczany chronią się w kryjówkach i poszukują pożywienia przede wszystkim w nocy, koniecznym elementem w planowaniu ukierunkowanej kontroli jest dokładne zbadanie zaatakowanego obszaru.

Inspekcję najlepiej przeprowadzać w nocy z latarką i specjalnym wziernikiem umożliwiającym skontrolowanie trudno dostępnych miejsc. W szczególności należy zwrócić uwagę na zrzucone wylinki, odchody, kapsuły jaj, jak i na żywe owady.

Aplikacja pyretroidów do miejsc trudno dostępnych może być również skutecznym narzędziem identyfikacji skupisk karaczanów.

Dobrym sposobem ustalania poziomu i lokalizacji populacji są pułapki lepowe. Powinny być one umieszczane w miejscach często odwiedzanych przez żerujące karaczany. Szczególną uwagę należy zwrócić na miejsca ciepłe i wilgotne, takie jak spody lodówek, kuchenek lub innych urządzeń, połączenia ścienne/podłogowe, wokół krawędzi wyposażenia i sprzętu oraz pod meblami itp.

Utrzymanie czystości

Inwazja karaczanów jest zawsze większa i trudniejsza do kontrolowania w sytuacji złych warunków sanitarnych.

Ograniczenie źródeł pokarmu i kryjówek może być cenną pomocą w zwalczaniu karaczanów, podczas gdy dobre warunki sanitarne w pobliżu zaaplikowanego preparatu zwiększają kontrolę poprzez zmniejszanie alternatywnych źródeł pokarmu i wody oraz zwiększanie prawdopodobieństwa kontaktu z przynętą.

Populacja może być zmniejszona, a jej funkcjonowanie zakłócone poprzez posprzątanie i usunięcie zasiedlonych mebli i urządzeń. Zmiany w środowisku życia karaluchów kolidują z ich wyuczonym zachowaniem, dlatego utrzymanie odpowiednich warunków sanitarnych przyczyniają się do ograniczenia możliwości unikania preparatu.

BASF oferuje kompleksowe rozwiązania w zakresie zwalczania karaczanów, które pomagają położyć kres długotrwałym problemom związanym z konwencjonalnymi metodami kontroli. Nasze rozwiązania obejmują nowoczesne strategie i gamę najnowocześniejszych produktów, aby sprostać wyzwaniom, takim jak niechęć do spożycia przynęty i odporność chemiczna.

Aplikacja przynęty

Skuteczność insektycydu zależy od intensywności żerowania poszczególnych osobników karaczanów spożywających przynętę. Dlatego też ważne jest, aby przynęta była atrakcyjna smakowo i utrzymywała swoje walory przez dłuższy czas.

Mimo atrakcyjności przynęty, ograniczony zakres żerowania większości karaczanów poważnie zagraża skuteczności preparatu, jeśli został wyłożony w nieodpowiednich miejscach. Aby przynęta spełniała swoje zadanie, musi być aplikowana możliwie najbliżej kryjówek karaczanów.

Podobnie pułapki lepowe powinny być odpowiednio zlokalizowane, jeśli mają przechwycić żerujące osobniki. Najbardziej efektywne jest umieszczenie punktów z przynętą w ciepłych, wilgotnych i ciemnych obszarach, które karaczany uwielbiają. W wielu przypadkach wskazane jest umieszczanie przynęty pod osłonami, a nie na powierzchniach zewnętrznych.

Efekt kaskadowy

Dla pełnej i trwałej kontroli insektycyd w odpowiedniej ilości powinien trafić również do nieżerujących samic i nimf przebywających w gniazdach.

Jest to możliwe dzięki temu, że zatrute karaczany powracają przed śmiercią do swoich gniazd, gdzie samice i nimfy konsumują zarówno ich odchody, jak i ciała, zwłaszcza jeżeli mają one ograniczony dostęp do innych zasobów żywności.

Stopień skuteczności „efektu kaskadowego” w zwalczaniu nieżerujących jednostek będzie zależał od siły działania insektycydu. Nawet przy wykorzystaniu najsilniejszej dostępnej substancji fipronilu całkowite wyeliminowanie plagi owadów w ciągu tygodnia jest mało prawdopodobne. Jest tak zwłaszcza w przypadku, gdy mamy do czynienia z karaczanami wschodnimi, a nie z karaczanami prusakami. Kontrola jest utrudniona również w sytuacji, gdy istnieje silny poziom inwazji w miejscu bogatym w alternatywne źródła pożywienia.

Stosowanie insektycydu na szczeliny i pęknięcia

Nawet przy najlepszym rozmieszczeniu punktów z przynętą żelową ważne jest wsparcie kontroli karaczanów przez oprysk pęknięć i szczelin. Efektywność przynęty o niższej sile działania jest ograniczona w szczególności poprzez mniej skuteczny „efekt kaskadowy” oraz ograniczenia poboru przynęty.

Pełna kontrola może zostać osiągnięta jedynie, gdy wszystkie jaja się wykluły, a nimfy są na tyle dojrzałe, aby żerować albo pobrały w gnieździe wystarczającą ilość insektycydu z zatrutych ciał osobników lub ich odchodów.

Trudności te można pokonać dzięki miejscowemu zaaplikowaniu do głównych gniazd insektycydu uzupełniającego w formie oprysku za pomocą Mythic 10 SC.

Najlepszym wyborem do punktowego opryskiwania szczelin i pęknięć jest Fendona®. Możemy również zastosować preparat Mythic 10 SC w celu zwiększenia szybkości działania właściwej przynęty albo jako główne zalecenie w miejscach, w których zachodzi prawdopodobieństwo niższej efektywności.

Koszty efektywnej kontroli

Minimalizacja czasu zabiegu przy maksymalizacji skuteczności jest najlepszym sposobem zapewnienia opłacalności finansowej. Prawidłowa i efektywna aplikacja nowoczesnych przynęt może być czasochłonna dla mniej doświadczonych operatorów. Nowoczesne wytyczne oparte na rekomendowanej liczbie punktów z przynętą, zamiast tradycyjnych punktów z przynętą na metr kwadratowy, mogą znacząco przyspieszyć aplikację.

Wybór odpowiednich produktów

Aby uniknąć kosztowych reklamacji, zmaksymalizować zadowolenie klienta i rentowność działalności, stosowanie produktów przeznaczonych do kontroli karaczanów musi być poprzedzone analizą wszystkich zalet, ograniczeń i wymogów oraz zachowań szkodników.

Zintegrowane stosowanie

Przynęty żelowe są stosowane w większości programów kontroli ze względu na

  • wygodę stosowania
  • względny brak przygotowań do zabiegu
  • i minimalizację zakłóceń dla klienta - biorąc pod uwagę czas trwania zabiegu, jak również woń oraz bezpieczeństwo stosowanego preparatu.

Przynęty z dobrze sformułowanym żelem Goliath® mogą być z powodzeniem stosowane w gospodarstwach domowych, kuchniach komercyjnych i restauracjach. Mythic® gel stanowi drugą pozycję w kontroli karaczanów za pomocą przynęt. W budynkach o dużych powierzchniach z rozległymi pustymi przestrzeniami – takich jak zakłady przetwórstwa żywności, fabryki czy magazyny – pęknięcia i szczeliny powinny być opryskiwane dobrze sformułowanym insektycydem o długotrwałym działaniu takim jak Mythic® SC. Preparat do opryskiwania (nieposiadający właściwości repelentu) jest w tym przypadku partnerem uzupełniającym zastosowanie przynęty żelowej lub może być użyty jako alternatywa.

Podobnie w sytuacji, gdy wymagana jest bardzo szybka, całkowita kontrola karaczanów – zastosowanie preparatów w formie oprysku przy szczelinach i pęknięciach może być cennym uzupełnieniem przynęty żelowej do zwalczania nieżerujących osobników dorosłych i nimf. W nowoczesnych technikach kontroli karaczanów obok przynęt żelowych charakteryzujących się „efektem kaskadowym” celowe jest uzupełnianie zabiegu preparatami o działaniu rezydualnym aplikowanymi w formie oprysku.

W celu minimalizacji ryzyka rozwoju odporności karaczanów lub niechęci do preparatu wskazane jest stosowanie przynęt żelowych opartych na różnych substancjach aktywnych przez dłuższy czas w tej samej lokalizacji. Stosując przynęty żelowe w połączeniu z preparatami do opryskiwania szczelin i pęknięć, można uniknąć komplikacji z koniecznością rotacji preparatów.

Produkty

Uznany preparat do opryskiwania. Wydajny insektycyd o działaniu rezydualnym zapewniający szybkie unieszkodliwienie owadów.

Goliath® Gel jest środkiem bójczym / insektycydem do użytku profesjonalnego przeznaczonym do zwalczania licznych gatunków karaczanów (Blattella germanica, Supella longipalpa, Periplaneta americana, Blattella orientalis).

Ekonomiczna i niezawodna przynęta przeciwko karaczanom.

Formuła insektycydu o unikatowym mechanizmie działania przeznaczona do zwalczania pluskwy domowej, mrówek i karaczanów, nienależąca do grupy pyretroidów i nieposiadająca właściwości repelentnych.

Top